(gr. autós = sam)
sam sobie; sam na swój temat; a. sztuki - sztuka w sztuce; sztuka o sobie samej. W romantyzmie i na przełomie XIX i XX w. zaistniały tendencje do skupiania się artysty na samym sobie, nad ideą twórczości, procesem oraz powołaniem twórczym. Autotematyczny film - dzieło filmowe, którego przedmiotem refleksji jest ono samo: 1) proces powstawania filmu (Noc amerykańska F. Truffauta), niemoc twórcza i kłopoty z realizacją filmu (Osiem i pół F. Felliniego, Wszystko na sprzedaż A. Wajdy); 2) sekrety warsztatu filmowego, problemy etyczne zawodu reżysera (Zdjęcia próbne A. Holland, P. Kędzierskiego, J. Domaradzkiego itd.); 3) tematem mogą też stać się inne filmy czy też konwencje filmowe (np. kino postmodernistyczne). Autotematyczny teatr to: 1) teatr w teatrze, czyli wprowadzenie teatru do świata przedstawionego w dramacie (np. Hamlet, Sen nocy letniej W. Szekspira, Noc listopadowa i Wyzwolenie S. Wyspiańskiego, Dwa teatry Szaniawskiego). Zabieg ten służy zwykle budowaniu dodatkowego piętra teatralności; 2) dramat o teatrze odsłania kulisy teatru (np. Garderobiany T. Heywooda, Aktor, Próby B. Schaeffera); 3) teatr jako narzędzie i metoda badawcza problemów i możliwości teatru (np. twórczość J. Grotowskiego, K. Swinarskiego, T. Kantora). A. w sztukach plastycznych: 1) najwcześniej w formie autoportretu malarza przy pracy; 2) jako studium, szkic; 3) jako wypowiedź twórcy o artystycznych i technicznych problemach sztuki przez samo dzieło i poprzez traktat (np. Witruwiusz, Piero della Francesca, Leonardo da Vinci); 4) sztuka badająca problemy sztuki (np. W. Kandinsky, K. Malewicz, G. Seurat, J. Kosuth); 5) utożsamianie sztuki z życiem (np. Y. Klein, J. Beuys, T. Kantor). Zob. też proces twórczy.
- autotematyzm, termin wprowadzony...
- autotematyczna literatura, metaliteratura, lit.(...)
- proces twórczy, 1) aktywność twórcza...