Reklama

TUVALU

Reklama

państwo na w. Oceanii, we wsch. Polinezji; pow. 24,5 km2 (jedno z najmniejszych państw świata); obejmuje 9 wysp na obszarze 1,3 mln km2 pow. morskiej O. Spokojnego; 11 810 mieszk. (2006); stolica Funafuti (budynki rządowe i jedyny hotel w Vaiaku), w atolu Funafuti; j. urzędowy tuvalu (dialekt polinezyjski), ang.; jednostka monetarna: 1 dolar australijski = 100 centów; PKB na 1 mieszk. 1100 dol. (2002).

LUDNOŚĆ gł. pochodzenia polinezyjskiego; gęstość zaludnienia 461 osób/km2; 43% w miastach; przeciętna dł. życia: mężczyźni - 60 lat, kobiety - 63 lata; dominująca religia: protestantyzm (97%).

USTRÓJ. Monarchia parlamentarna w ramach bryt. Wspólnoty Narodów, od 1978; jednoizbowy parlament (Fale I Fono) liczy 15 członków wybieranych na 4 lata; głową państwa królowa bryt. Elżbieta II reprezentowana przez miejscowego gubernatora; w miejsce partii polit. związki plemion.

WARUNKI NATURALNE. Wyspy koralowe bądź otoczone rafami atole; najw. Vaitupu (4,9 km2), Funafuti, Nanumea, Nukufetau, Nanumanga, Niutao; przeciętna wys. poniżej 5 m, zagrożone zalaniem w konsekwencji tzw. efektu cieplarnianego; klimat podrównikowy wilgotny, przeciętne miesięczne temp. 26-32oC; roczna suma opadów od 2500 mm na płn. do 3300 mm na płd.; wybrzeża w trakcie akcji zalesiania i sadzenia krzewów (dla przeciwdziałania erozji brzegów).

GOSPODARKA. Kraj słabo rozwinięty, egzystujący dzięki pomocy zagranicznej, w 1987 W. Brytania, N. Zelandia i Australia założyły Fundusz Powierniczy Tuvalu dla zapewnienia pomocy rozwojowej (wpłaty także od Japonii i Korei Południowej); podstawą utrzymania rolnictwo; uprawa palmy kokosowej na eksport oraz kolokazji, pulaki, papai, manioku, bananów dla potrzeb żywieniowych; rybołówstwo; brak przemysłu, rzemiosło (plecionkarstwo z liści pandana i wyrób naszyjników z muszli); dodatkowym źródłem dochodów sprzedaż znaczków pocztowych, wpływy z wydzierżawianej statkom amer. 200-milowej strefy morskiej do połowów tuńczyka oraz wpływy od osób pracujących poza granicami kraju; zyski rzędu kilku milionów dolarów rocznie czerpie ze sprzedaży internetowego sufiksu .tv (firmie z branży nadawców TV); porty u wejścia do lagun Funafuti i Nukufetau, lotnisko na atolu Funafuti (3 razy w tygodniu połączenie z Fidżi).

HISTORIA. Wyspy zamieszkane przez ludność polinezyjską, odkryte w XVI w. przez hiszp. podróżnika A. de Mendaa de Neyra, zapomniane, ponownie odkryte 1764 przez bryt. żeglarza J. Byrona, nazwane Ellice (W. Lagunowe); w XIX w. baza wielorybników; 1892 wraz z W. Gilberta objęte protektoratem W. Brytanii, 1916 anektowane, uznane za jedną kolonię; 1942-43 amer. baza lotnicza; w rezultacie napięć etnicznych między Polinezyjczykami zamieszkującymi Ellice, a Mikronezyjczykami z W. Gilberta, po przeprowadzonym 1974 referendum - rozdzielone, samodzielna kolonia pn. W. Lagunowe, od 1978 samodzielne państwo pn. Tuvalu; aktywne na Forum Płd. Pacyfiku w kwestii ograniczenia emisji dwutlenku węgla (powodującego efekt cieplarniany). 2000 przyjęte do ONZ jako 189 członek. 2001 poprosiło Australię i N. Zelandię o pomoc przy ewakuacji całej ludności wysp (11 tys. osób) ze względu na podnoszący się poziom wód Pacyfiku; jak dotąd zareagowała jedynie Nowa Zelandia, wprowadzając roczny limit przyjęć na poziomie 75 osób; nie utrzymuje stosunków z Chinami, korzystając z pomocy Tajwanu; (w historii, na końcu) od XI 2004 premierem Maatia Toafa.

Powiązane hasła:

FUNAFUTI, GILBERTA I LAGUNOWE WYSPY, FORUM POŁUDNIOWEGO PACYFIKU, OCEANIA, LAGUNOWE WYSPY

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama