termin wprowadzony do teorii muzyki 1884 przez H. Riemanna, odnoszący się do wszelkich odchyleń od gł. tempa w utworze muz., stosowanych w celu uzyskiwania większej ekspresji wykonania; wskazówki dotyczące tempa wykonywania pewnych partii kompozycji spotykane są od pocz. XVII wieku.
DUR-MOLL SYSTEM, ALEATORYZM, INSTRUMENTACJA