w teatrze osłona o formie realistycznej lub symbolicznej zakrywająca twarz aktora: reprezentuje charaktery, skonwencjonalizowane typy postaci, bohaterów nie należących do rodzaju ludzkiego,pojęcia abstrakcyjne . W staroż. Grecji maski podzielone były na grupy przynależne tragedii, komedii i dramatowi satyrowemu; umożliwiały rozpoznanie postaci z dużej odległości i odtwarzanie kilku ról przez jednego aktora, a otwór na usta mógł pełnić funkcję rezonatora. W średniowiecznych misteriach groteskowe m. przedstawiały np. zło, grzech, diabła. Od renesansu m. stały się ważnym elementem commedia dell'arte (zwanej niekiedy komedią masek), w której skórzane (najczęściej) m., zakrywające pół twarzy, dzielono na poważne i komiczne. W teatrze współczesnym m. zastąpiła charakteryzacja, niekiedy również "zakrywająca" twarz (np. makijaż clowna). M. pojawiają się w przedstawieniach dla dzieci, inscenizacjach dramatów staroż., lub stylizacjach na commedia dell'arte oraz w autorskich spektaklach, tworzonych zazwyczaj przez artystów plastyków (P. Schumann w The Bread and Puppet Theatre, Szajna, Kantor), lub w ogromnych widowiskach plenerowych i tzw. teatrach ulicznych. W stałym użyciu są natomiast w teatrze Dalekiego Wschodu: Chin i Japonii (nō oraz, częściowo, w kabuki).
typ widowiska w teatrach dworskich XVI i XVII w. (w Polsce - maszkary); aktorzy w bogatych kostiumach i maskach prowadzili ceremonialny taniec, przerywany śpiewem, scenkami dialogowymi lub pantomimicznymi; w wersji rozwiniętej - prezentowali liryczny dramat o temacie mitologicznym lub alegorycznym, odnoszący się do postaci ważnego gościa lub władcy i kończący się wspólnym - aktorów i widzów - tańcem; szczególną sławę zdobyły intermezzi wystawiane na dworze Lorenzo de Medici ze wspaniałą muzyką, scenografią i skomplikowaną maszynerią sceniczną; w Anglii szczytowym okresem rozwoju m. było panowanie Stuartów (teksty Bena Jonsona inscenizowane przez Inigo Jonesa); we Francji m. najwcześniej przekształciła się w formę baletową; w historię teatru m. wpisała się gł. poprzez wpływ, jaki wywarła na balet, pantomimę, operę.
JAREMA, MASQUE, JAPOŃSKI TEATR, WIELKIEJ BRYTANII TEATR