powstały we Włoszech barok rozwinął się w literaturach różnych narodów pod odmiennymi postaciami: jako marinizm we Włoszech, gongoryzm w Hiszpanii, konceptyzm w obu tych krajach, eufuizm w Anglii, préciosité we Francji. Wszystkie te kierunki łączyła opozycyjność wobec estetyki i światopoglądu renesansowego. Podłożem światopoglądu literackiego baroku była mistyczna religijność, na którą duży wpływ wywarły pisma św. Teresy z Avila i św. Jana od Krzyża. Obok nurtu spirytystycznego istniał nurt poezji sensualistycznej (G. Marino), niekiedy obydwie te tendencje pojawiały się u tego samego poety (L. de Góngora). Najpełniej l.b. wyraziła się w dramacie - wspaniale rozkwitającym w Anglii (W. Szekspir i inni dramatopisarze epoki elżbietańskiej), później we Francji (Molier) i Hiszpanii (Calderón, Lope de Vega); wyodrębniły się gatunki dramatu religijnego (autos sacramentales, misteria, dramat pastoralny), jarmarcznego (typu commedia dell'arte), dramat dworski (tzw. tragikomedia-balet, klasyczna tragedia i komedia, opera), a także tragedia grozy. W epice najważniejsze stają się odmiany eposu rycerskiego i rycersko-fantastycznego (wzorowanego na Arioście i Tassie), romans miłosny i alegoryczny, powieść łotrzykowska (pikarejska). W polskiej lit. b. odnaleźć można wszystkie wspomniane gatunki, niemniej barok w Polsce pozostawał pod wyraźnym wpływem sarmatyzmu. Lirykę religijną uprawiali m.in. M. Sęp-Szarzyński i M.K. Sarbiewski, poezję dworską reprezentował J.A. Morsztyn, komedię S.H. Lubomirski, epikę rycerską W. Potocki i S. Twardowski, pojawiły się pierwsze romanse i rozwinęło się pamiętnikarstwo (J.Ch. Pasek), nawiązujące do szlacheckiej tradycji silvae rerum. W literaturze polskiego baroku silne są także elementy publicystyczne, polemiczne, związane z postępem kontrreformacji i ścieraniem się różnych koterii politycznych (J.A. Morsztyn); równocześnie rozwinął się mieszczańsko-plebejski nurt literatury sowizdrzalskiej.
- HISZPAŃSKA LITERATURA, pierwszym i w całości...
- AUSTRIACKA LITERATURA, należy do niemieckiego...
- rokoko, styl w sztuce nierzadko...