w starożytnej Grecji grupa plemienna o niejasnym pochodzeniu; prawdopodobnie ok. 2000 p.n.e. przybyła na tereny późniejszej Grecji, ok. XII w. p.n.e. wyparta przez Dorów zasiedliła Attykę, Eubeę, wyspy M. Egejskiego i środk. część wybrzeża Azji Mniejszej (Jonia); brała czynny udział w kolonizacji gr. w Azji Mniejszej (VIII-VI w p.n.e.); dzięki sprzyjającym warunkom gosp., polit. i kontaktowi ze starymi cywilizacjami Wschodu (Asyria, Egipt) osiągnęła VIII-VI w p.n.e. wysoki poziom kultury, wnosząc istotny wkład do gr. literatury (pierwsze jej utwory powstały w dialekcie jońskim), nauki (jońska filozofia przyrody), sztuki (porządki architektoniczne), medycyny (Hipokrates).
JONIA, HELLEN, PERSKIE WOJNY, ÍONES, THASOS, CYKLADY, HALIKARNAS, ACHAJA, EUBEJA, CHALKIS