podstawa ideologiczna ruchów społecznych i politycznych Słowian na pocz. XX w.; powstał dzięki inicjatywom polityków i narodowych działaczy czeskich (m.in. K. Kramářa), popartych przez Rosję (W.A. Bobrinski); w Polsce zwolennikiem tej idei był m.in. R. Dmowski; najważniejsze dla neoslawistów było zjednoczenie narodów słowiańskich pod przywództwem Rosji przeciwko zagrażającej środk. Europie hegemonii niem. (pangermanizm); w zakresie rozwiązań społeczno-ustrojowych n. nawiązywał do powstałej w XIX w. idei panslawizmu; n. nie odegrał w Polsce poważniejszej roli politycznej ze względu na elementy prorosyjskie tej ideologii i ograniczał się gł. do antyniem. manifestacji na Śląsku i w Wielkopolsce; neoslawiści organizowali tzw. zjazdy słowiańskie (pierwszy - 1908 w Pradze, drugi - 1910 w Sofii, bez udziału Polaków). Rząd ros. odżegnał się od oficjalnego poparcia n., nie utrudniał jednak działalności organizacjom neoslawistycznym.
- neoslawizm, ruch polit. i ideowy...
- panslawizm, ruch polit. wywodzący...
- panslawizm, doktryna i kierunek polityki...