von, książę (1815-98)
wybitny polityk prusko-niemiecki, pierwszy kanclerz Rzeszy, doprowadził do zjednoczenia Niemiec pod hegemonią Prus; od 1862 premier i minister spraw zagr. Prus, zwiększył stan armii do 300 tys.; 1863 dla pozyskania Rosji zainspirował antypolską konwencję Alvenslebena; 1864 prowadził wespół z Austrią zwycięską wojnę z Danią o Szlezwik-Holsztyn; 1866 zwyciężył z kolei Austrię, co umożliwiło utworzenie Związku Północnoniemieckiego, którego został kanclerzem; 1870-71 zwycięska wojna z Francją, po której ogłoszono zjednoczenie Niemiec i powstanie Cesarstwa Niem.; (1878) przewodniczył międzynar. kongresowi berlińskiemu zwołanemu po wojnie turecko-rosyjskiej, który przyznał niepodległość Rumunii, Serbii i Czarnogórze; zawarł sojusze z Austro-Węgrami, Włochami i Rosją; zdobył pierwsze kolonie dla Niemiec w Afryce; w polityce wewn. prowadził walkę z opozycją kat. w celu zahamowania wpływów papieskich, podporządkowania Kościoła kat. państwu i zachowania "czystości" kultury niemieckiej ( Kulturkampf), zakończoną wydaleniem jezuitów z Niemiec (1871) i zerwaniem stosunków dyplomatycznych z papieżem; w późniejszych latach zliberalizował swe stanowisko i przeprowadził reformy społeczne, m.in. skrócił dzień pracy; prowadził w zaborze pruskim zdecydowaną politykę antypolską; powołał Komisję Kolonizacyjną (1886-1918) mającą na celu wykupywanie ziemi z rąk Polaków i osadzanie na niej niemieckich osadników (tzw. rugi pruskie); 1890 zdymisjonowany w wyniku narastających trudności Niemiec w polityce międzynarodowej i wewnętrznej.
CAPRIVI Leo von, LEON XIII, NIEMCY, ALVENSLEBENA KONWENCJA, LIEBKNECHT, LENBACH, PILTZ, KULTURKAMPF, BETHMANN HOLLWEG, FRYDERYK III
- Bismarck Otto von, (1815-98)
- OTTO, Pochodzenia starosaksońskiego,...
- UNIWERSYTET HUMBOLDTA W BERLINIE, Humboldt Universität...