półwysep w Chorwacji i Słowenii (płn.-zach. skraj z Triestem należy do Włoch); ok. 4 tys. km2; górzysty, do 1396 m wys.; rozwinięte zjawiska krasowe; wydobycie węgla kamiennego, boksytów; kąpieliska (Opatija); gł. m. Triest, Pula. W starożytności zamieszkana przez Ilirów, w II w. p.n.e. podbita przez Rzymian; w VII w. zasiedlona częściowo przez Słowian; XV-XVIII w. terytorium sporne między Austrią i Wenecją; po wojnach napoleońskich włączona do Austrii, zjednoczona z hrabstwem Gorycji oraz wolnym miastem Triest w jedną prowincję p.n. Przymorze Austriackie, o znacznej autonomii; 1920 przyznana Włochom, 1947 Jugosławii, od 1990 w Chorwacji; w wyniku autokratycznych rządów F.Tudźmana wzrost nastrojów separatystycznych, zawiązanie Istryjskiego Zgromadzenia Demokratycznego (IDS), wysunięcie postulatu autonomii politycznej, równorzędności urzędowej języka chorwackiego i włoskiego, przekształcenia Chorwacji w federację 7 regionów (na co rząd chorwacki nie zamierza się zgodzić w obawie przed zagrożeniem jedności narodowej i państwowej).
ISTRIA
Krainy geograficzne
PULA, CHORWACJA, ROVINJ, CRES, POŁUDNIOWYCH SŁOWIAN MUZYKA, RAPALLO, OPATIJA, ILIRYJSKIE PROWINCJE, CAMPOFORMIO, POREČ