w górnym biegu Matcza, w dolnym Karakul-daria
rzeka w Tadżykistanie i Uzbekistanie; dł. 877 km; wypływa z Lodowca Zerawszańskiego, u zbiegu gór Turkiestańskich i Zerawszańskich; w górnym biegu płynie w głębokiej i wąskiej dolinie; od m. Pendżykent nie ma dopływów; zanika w piaskach pustyni Kyzył-Kum, 25 km od Amu-darii; wykorzystywana do nawadniania (Zbiorniki Kattakurgański i Kujumazarski); przez Kanał Amubucharski zasilana wodami Amu-darii; dolina gęsto zaludniona; gł. miasta: Samarkanda, Katta Kurgan, Nawoi, Buchara, Kagan.
TADŻYCKA SZTUKA, ZERAWSZAŃSKIE GÓRY, MATCZA, KARAKUL-DARIA, KATTA KURGAN, BUCHARA, SAMARKANDA
- NAWOI, do 1958 Kermine