francuskie ugrupowanie polityczne zał. 1789 w Wersalu, następnie przeniesione do klasztoru św. Jakuba w Paryżu, stąd powszechnie używana nazwa klubu; j. stawiali sobie za cel walkę o monarchię konstytucyjną, ale ich program polityczny ulegał szybkiej radykalizacji, osiągnęli poważne wpływy w Legislatywie (136 z 745 miejsc). W samym klubie istniał podział na prawicę (J.P. Brissot), tzw. żyrondystów, którzy w 1792 wystąpili z klubu, i lewicę kierowaną przez M. Robespierre'a. Wobec trudności zewnętrznych i gospodarczych 1793 radykałowie na czele z M. Robespierre'em, A.L. Saint-Justem i G. Couthonem objęli dyktatorską władzę; porządek utrzymywano poprzez terror, rozwijano przemysł zbrojeniowy, zreorganizowano armię, ograniczono inflację, walcząc z głodem wprowadzono maksymalne ceny żywności. Niezadowolenie jednak rosło i latem 1794 dyktaturę j. obalono (Robespierre'a stracono), wprowadzając wzmożony terror. 1795-99 klub j. próbował, bez powodzenia, odzyskać władzę, a po dojściu do władzy Napoleona klub j. uległ ostatecznej likwidacji. Ruch j. rozpowszechnił się w całej Europie, pod tą nazwą działali zwolennicy ustroju republikańskiego, głoszący potrzebę równości wobec prawa i domagający się zniesienia ciężarów feudalnych.
PÉTION DE VILLENEUVE, JOURDAN, VERGNIAUD, REWOLUCJA FRANCUSKA 1789-99, TALLIEN, MARTINOVIĆ, FELIANCI, WĘGRZECKI, KOMITET OCALENIA PUBLICZNEGO, CHÉNIER Marie Joseph de
- jakobini, (nazwa wywodzi się od...
- jakobini polscy, radykalni działacze...
- jakobini polscy, nazwa nadana przez przeciwników...