Reklama

AMERYKI ŁACIŃSKIEJ SZTUKA

Reklama

rozwijająca się od XVI w. zwł. w Meksyku, Brazylii, Peru, Wenezueli jako symbioza sztuki hiszp. (w Brazylii - portug.) z dawną kulturą miejscowej ludności (sztuką prekolumbijską); początkowo przejawia się gł. w rozwoju architektury kośc. (1530-80 tylko w Meksyku wybudowano 250 kościołów); powstają też pałace i rezydencje konkwistadorów; klasztory i kościoły przystosowane były do przyjmowania licznych pielgrzymek, bogato zdobione w hiszp. stylach mudejar i plateresco; ich konstrukcja i architektura uwzględniały warunki sejsmiczne (np. nie budowano wież i dzwonnic, dzwony umieszczano w górnej części frontowej fasady); domy mieszkalne były połączeniem domów hiszp. lub portug. z domostwami prekolumbijskimi. Za przykładem Europy, choć z pewnym opóźnieniem, pojawiły się budowle o formach renesansowych, potem barokowe (który to styl przyjął się szczególnie w Ameryce Łac.) z bogatą dekoracją rzeźbiarską fasad, zwł. portali, łączącą motywy eur. z indiańskimi (katedra w Zacatecas, kośc. Santo Domingo w Oaxaca w Meksyku). W malarstwie i rzeźbie dominowała tematyka rel.; gł. ośr. Quito (Ekwador), gdzie działali malarz M. de Santiago, rzeźbiarze P. Carlos, Caspicara i Indianin Olmos; w malarstwie świeckim wyróżniał się portrecista J. Gil de Castro (Chile). Na przełomie XVIII i XIX w. panował klasycyzm (katedra Merced w Buenos Aires); w malarstwie i rzeźbie dominował akademizm, gł. portrety, sceny rodzajowe i batalistyczne; działali: M. Tovar (Wenezuela), A.G. Nogales (Boliwia), J.M. Blanes (Urugwaj), rzeźbiarz G. Livi (Wenezuela); kierunek romantyczny reprezentowali E.A. Caro i A. Smith (Chile). Na pocz. XX w. w architekturze zapanował eklektyzm (np. budynki w stylu neogotyckim dekorowane hiszp. plateresco oraz w stylu romantyzmu kolonialnego), pojawiła się też secesja, a później modernizm, którego przedstawiciele (np. J. Segura) upraszczali bryły budowli i odrzucali zdobienia; działali architekci, którzy studiowali w Europie - m.in. J. Villagran Garcia, J. Legarreta, L. Barragan (Meksyk) - przenosili idee Le Corbusiera. W malarstwie i rzeźbie w niektórych krajach dominowały tendencje akademickie oraz impresjonizm, w innych nastąpił silny rozkwit sztuki narodowej, zaangażowanej społecznie, pełnej ekspresji - np. w Meksyku twórczość D. Rivery, D.A. Siqueirosa, J.C. Orozco, R. Tamayo (Meksyk). W 1. poł. XX w. w malarstwie krajów Ameryki Łacińskiej modne są style eur., gł. postimpresjonizm (P. Figari, Urugwaj), fowizm, kubizm; w Meksyku rozwijała się szkoła narodowa; w 2. poł. XX w. wielu przedstawicieli ma abstrakcjonizm (w różnych jego odmianach), pojawił się surrealizm; wyróżniają się: R. Matta (Chile), J. Torres-Garcia (Urugwaj), R. Martinez (Kuba); w rzeźbie A. Sibelino, S. Vitulo (Argentyna), J. Roca Rey (Peru), S. Roman-Rojas (Chile), M. NuĽes del Prado (Boliwia). Od poł. XX w. nastąpił rozkwit nowoczesnej architektury, zwł. w Brazylii, Meksyku i Wenezueli; tworzą światowej sławy architekci: O. Niemeyer, L. Costa, J. Moreira (Brazylia), J. O'Gorman, D.A. Siqueiros, F. Candela, A. Hernandez Navarro (Meksyk), C.R. Villanueva, C. Dominigues (Wenezuela); współdziała z nimi Le Corbusier. Architektura brazylijska (z lat 1950-80) wyróżnia się własnym stylem, monumentalizmem; powstaje nowa stolica Brasilia na planie L. Costy (w kształcie lecącego ptaka), z reprezentacyjnymi budowlami (proj. O. Niemeyer, Le Corbusier, L. Costa). W Caracas wyróżnia się swą bryłą Muzeum Sztuki Nowoczesnej (w kształcie odwróconej piramidy, O. Niemeyer); śmiałość rozwiązań architektoniczno-konstrukcyjnych cechuje budowle F. Candeli w Meksyku. Silne są związki architektury z malarstwem i rzeźbą, wielkie polichromie i mozaiki zdobią budynki użyteczności publicznej; wyróżnia się tu twórczość D. Rivery w Meksyku. W architekturze, malarstwie (także w mozaikach) i rzeźbie schyłku XX w. pojawiają się tradycje prekolumbijskie i kolonialne, przekładane na współczesne środki wyrazu.

Powiązane hasła:

ARGENTYŃSKA SZTUKA, WENEZUELI SZTUKA, GWATEMALI SZTUKA, URUGWAJU SZTUKA, PARAGWAJU SZTUKA

Podobne hasła:

  • RÓŻA, Pochodzenia łacińskiego,...
  • WENEZUELA, państwo w płn. części...
  • FRANCISZEK, Pochodzenia germańsko-romańskiego,...

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama