Reklama

ANGIELSKA MUZYKA

(muz.)

ludowa obejmuje folklor Anglii, Walii i Szkocji, który uległ w znacznym stopniu wpływowi muzyki profesjonalnej; najbardziej rdzenne formy m.a. to tańce odwołujące się do tradycji celtyckich (m.in. taniec wokół drzewa), tańce w dwóch rzędach (country dances), kolędy (Christmas Carols), a także ballada epicka przechowująca wątki znane jeszcze celtyckim bardom; w tradycyjnej balladzie ang. wykorzystywano różne tryby (eolski, miksolidyjski, dorycki), co wiązało się m.in. z powszechnym zastosowaniem akompaniamentu na harfie (później zastąpiły ją dudy); w górzystych regionach Szkocji znane są tańce skakane (strathspey) oraz taniec reel, spotykany także w innych regionach kraju.

Reklama

profesjonalna pojawiła się wraz z rozpowszechnieniem chrześcijaństwa (ok. 600 św. Augustyn z Kentu wprowadził chorał gregoriański); już w X w. budowano w Anglii duże organy (m.in. w Winchesterze); XII w. przynosi wprowadzenie śpiewu wielogłosowego; jego teoretykami byli J. Cotton, J. de Garlandia (wyemigrował później do Francji); w Anglii opracowano także metodę tzw. fauxbourdonu (pierwszy znany ang. kanon sześciogłosowy zachował się w klasztorze Reading w odpisie z XIV w.); zasługą średniowiecznej tzw. szkoły burgundzkiej (J. Dunstable, L. Power, J. Benet, R. Fayrfax) jest wprowadzenie motetu (XV-XVI w.) z tekstami rodzimymi i franc. (J. Taverner, Ch. Tye, T. Tallis); w związku z uformowaniem się anglikanizmu pojawiają się pierwsze anthems, typowe dla obrzędów religijnych w tym właśnie Kościele. Na okres elżbietański przypada wzrost popularności przeniesionego z Włoch madrygału (gł. twórcy: J. Wilbye, T. Weelkes, W. Byrd, T. Morley, J. Dowland); jego wykonawcy łączyli się w stowarzyszenia i cechy (catches), które przetrwały do XIX w.; znaczny poziom osiągnęła wówczas muzyka organowa (H. Aston) i wirginałowa ( wirginaliści ang.); silniejsze wpływy zewn. - wł. i franc. - przypadają na 2. poł. XVII w. (np. w Anglii tworzy wówczas G.F. Händel), równocześnie zaznacza się nurt nar., wyrażający się m.in. w formie tzw. ballad opera, łączącej pierwiastki opery "klasycznej" z piosenkami i humorem czysto plebejskim (J. Pepusch). Okres dominacji purytanizmu zahamował rozwój m.a.; jej odrodzenie przyszło dopiero w latach 80. XIX stulecia, gł. za sprawą twórców niem.: R. Schumanna, R. Wagnera, J. Brahmsa, których styl przyjmowano bezkrytycznie; na przełomie XIX i XX w. ponownie zaznacza się zainteresowanie rodzimą tradycją a także folklorem innych ludów, co w powiązaniu z technikami impresjonistycznymi daje w efekcie oryginalną estetykę muz. (R.V. Williams, P. Grainger, A. Bax); kompozytorom ang. bliski jest wprawdzie neoklasycyzm, niemniej w XX w. poszukiwano rozwiązań bardziej awangardowych (serializm, dodekafonia, sonoryzm, punktualizm); najwybitniejszą postacią w m.a. tego stulecia był B. Britten; sławę międzynar. zyskali również T. Musgrave, A. Goehr, P.M. Davies, M. Berkeley, J. MacMillan, G. Benjamin. W Anglii, Walii i Szkocji działają znakomite zespoły symfoniczne, m.in. orkiestry BBC, Saint Martin in the Fields, Hallé-Orchestra w Manchesterze, nadto opera Covent Garden i Royal Ballet oraz dyrygenci (m.in. T. Beecham, J. Barbirolli), chóry zawodowe i półprofesjonalne (np. przy ośr. uniwersyteckich, grupy kameralistów); doskonale rozwinięty jest system kształcenia młodych talentów; nie zanikła też tradycja muzykowania i śpiewania amatorskiego (catch clubs); ciekawą formą upowszechniania muzyki są londyńskie "Promsy" (Promenade Concerts), w czasie których publiczność słucha muzyki stojąc lub przechadzając się. Odrębne zjawisko to ang. muzyka rozrywkowa, która odegrała istotną rolę w przeobrażeniach światowego rocka; z klubów robotniczych Anglii i Walii wyszła swoista rewolucja w tym zakresie (m.in. zespół "The Beatles"), kształtująca nie tylko nową stylistykę muz., ale też modę i obyczajowość młodzieżową na całym świecie.

Powiązane hasła:

RICHARD, ENO Brian, NYMAN, OLDFIELD, EMERSON, LAKE AND PALMER, KANADYJSKA MUZYKA, DELIUS Frederick, RAWSTHORNE, DOWLAND John, TAVERNER

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama