dzielnica w płn.-zach. części Gdańska, sąsiadująca z Sopotem; pełni gł. funkcje mieszkaniowe i rekreacyjne; dawna osada przyklasztorna opactwa cystersów (ufundowanego ok. 1186 przez księcia wschodniopomorskiego Sambora I); 1627 pod O. zwycięska bitwa morska floty pol. z eskadrą szwedzką blokującą port gdański; 1660 miejsce podpisania pokoju kończącego wojny polsko-szwedzkie o Inflanty; od 1874 - prawa miejskie; od 1901 tramwaj elektryczny do Gdańska; 1919 włączona do Wolnego Miasta Gdańska (od 1926 jako dzielnica); zachowany zespół klasztorny opactwa (XIII-XVI w.), z późnobarokową fasadą, we wnętrzu słynne organy zbudowane 1763-88 przez J. Wulfa z Ornety (4 manuały, ponad 100 rejestrów, ok. 6000 piszczałek z ruchomymi figurami); w kościele od 1958 coroczne festiwale muzyki organowej; dom bramny z XV w.; pałace opatów z XVI i XVIII w.; barokowy spichlerz; park krajobrazowy (dawny park opacki), jedno z najcenniejszych w Polsce dzieł sztuki ogrodowej, zał. 1755 wg projektu K. Dębińskiego, z aleją lipową i kanałem wyznaczającym oś widokową na morze, licznymi grotami, stawami, świątyniami, oranżerią, palmiarnią, kuźnia wodna z XVII/XVIII w., Szpital św. Łazarza z 1660, dwory na Polankach z XVIII w.; także Uniw. Gdański, hala widowiskowo-sportowa Olivii, Trójmiejski Park Krajobrazowy, ogród botaniczny, zoologiczny, alpinarium; Muzeum Diecezjalne i Etnograficzne.
LESZCZYŃSKI, OLEJARNIA, LEKYT, FÖRSTER Kaspar, DICKMANN Arend, KAROL X GUSTAW, OLEINOWY KWAS, ORGANY, ORZESZKI ZIEMNE, ORGANOWA MUZYKA
- OLIWA, (spoż.)
- OLIWA NICEJSKA, .
- bitwa pod Oliwą, na wysokości Oliwy (na...