lud germański, który powstał w III w. n.e. z wymieszania mniejszych plemion, zamieszkujących nad dolnym Renem (Amzywariowie, Brukterowie, Chamawowie, Chattuariowie i Saliowie). 258/59, równocześnie z Alamanami, przekraczają Ren koło Kolonii, plądrując rzymską Galię (dzisiejsza Francja) w okolicach Paryża i Reims, niektóre ich oddziały zapędzają się nawet na teren Hiszpanii. 357 zwycięża ich cesarz Julian Apostata, jednak musi wyrazić zgodę na zajęcie przez F. siedzib na terenie prowincji Belgica secunda i Germania secunda (dzisiejsza zach. Holandia). Przez pewien czas F., którzy stali się sprzymierzeńcami Rzymu, nie atakowali jego prowincji, w początku V w. rozpoczęli jednak - podobnie jak inne plemiona germańskie - zajmowanie Galii. Proces ten nasilił się po poł. V w. Twórcą państwa F. stał się Chlodwig z dynastii Merowingów, syn Childeryka, Za jego panowania (lata 481/82-511) rozpoczął się proces stopniowego podboju przez F. kolejnych niezależnych plemion germańskich, kontynuowany przez jego następców (497 podbili Alamanów, 531 - Turyngów, 534 - Burgundów). Około 498 Chlodwig przyjął w Reims chrzest. W 2. połowie VII w. faktyczną władzę w państwie F. przejęli z rąk dynastii Merowingów ich urzędnicy (majordomowie) z rodu Karolingów. 751 za przyzwoleniem papieża jeden z Karolingów, Pepin Mały, odsunął od władzy Merowingów i zapoczątkował panowanie nowej dynastii - Karolingów. Państwo F. osiągnęło apogeum rozwoju za rządów Karola Wielkiego (768-814), który koronował się w Rzymie na cesarza (800). 843 nastąpił rozpad państwa F. na 3 części, które dały początek współczesnej Francji, Niemcom i Włochom.
w XI-XIII w. nazwa nadawana przez Bizantyjczyków i Arabów uczestnikom wypraw krzyżowych; używane później na Wschodzie określenie zach. Europejczyków.
ROLAND, TULUZA, KAROL WIELKI, NADRENIA, KATALONIA, EINHARD,Eginhard, GALIA, SIENA, PIKARDIA, PARMA