Reklama

ŻYDOWSKA LITERATURA

Reklama

obejmuje gł. piśmiennictwo w języku jidysz; od XIV w. we Włoszech i Niemczech spisywano, a w XVI w. wydawano anonimowo pieśni szpilmanów (wędrownych bardów żyd.), np. Szmuel-buch; pierwszym znanym szpilmanem był Eliahu Lewita zw. Bachur, który przełożył na jidysz wł. romans rycerski Bowo Buch (1507), Księgę psalmów i Księgę Hioba; w Polsce żyd. piśmiennictwo rel. zapoczątkowała konkordancja rabi Aszera ben Anszela Sefer szel reb Anszel (1534) popularyzująca Biblię; w XVI w. pojawiły się pierwsze utwory dramatyczne, w XVII-XVIII w. utwory moralizatorskie i lit. ludowa, gł. w środowiskach chasydzkich; pod wpływem Haskali rozwinęła się lit. świecka, gł. antychasydzka - w Niemczech (I. Eichel, A. Wolfson) i w Polsce (J. Perl, I. Aksenfeld, S. Ettinger); nowoczesny język żyd., którego podstawy dał w końcu XVIII w. Mojżesz Markuze, ukształtował się w okresie klasyków l.ż. (1864-1914), tworzyli wówczas: Sz.J. Abramowicz, Szolem Alejchem, I.L. Perec, D. Wendrowski, Sz. Asz i w USA: M. Winczewski, M. Rozenfeld i in.; w Polsce po I woj. świat. nurt realistyczny (H.D. Nomberg, I.M. Wajsenberg) i naturalistyczny (O. Warszawski, J. Zinger); polską specyfiką lat 20. była lit. pol.-żyd. tworzona przez Żydów w j. pol. (m.in. R. Brandstaetter, M. Szymel, S. Pomer, A. Eker) i polskojęzyczne pisma ("Chwila", "Nowy Dziennik", "Nasz Przegląd", "Opinia").

Powiązane hasła:

SINGER, REJZEN, ANSKI Szolem, JIDISZ, IZRAELA LITERATURA, ORPAZ-AWERBUCH, AGNON Szmuel Josef, ŻYDZI W POLSCE, SINGER, APPELFELD Aharon

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama