ARCHITEKTURA: Budownictwo mieszkalne wzorowane na hol., później na ang. pojawiło się na terenach Nowej Anglii w XVII w.; za najpiękniejszy dom we wczesnym stylu geogoriańskim uważany jest Westover w Wirginii (1726); kościoły w stylu georgoriańskim zaczęto wznosić w początkach XVIII w. (Christ Church w Filadelfii, Christ Church w Cambridge, St Michael w Charleston), również gmachy użyteczności publicznej (William and Mary College w Williamsburgu); w poł. XVIII w. dotarł do Ameryki ang. palladianizm (Old State House w Bostonie, Independence Hall w Filadelfii, Kapitol w Waszyngtonie, 1792); z początkiem XIX w. powstały najwcześniejsze budowle uniwersyteckie (Yale i University of Virginia w Charlottesville, 1817-26). W XIX w. w architekturze obiektów publicznych zapanował NEOKLASYCYZM (np. neodorycki Bank of Pennsylwania i katedra w Baltimore B.H. Latrobe'a; dzieła J. Havilanda i W. Stricklanda, wielkie budowle rządowe w Waszyngtonie G. Hadfielda, J. Hobana i R. Millsa) oraz historycyzm (styl egipski, neogotyk, styl wzorowany na architekturze starych ang. rezydencji, tzw. old english cottage). Szybki rozwój urbanistyki rozpoczął się w końcu XVII w., miasta zakładano na planie szachownicy (Filadelfia, Williamsburg); w 2. poł. XVIII w. powstają pełne rozmachu założenia arch.-urbanistyczne (plan Waszyngtonu – proj. P.Ch. L'Enfanta). Pod koniec XIX w. duże znaczenie miała działalność L. Sullivana i szkoły chicagowskiej, wytyczająca nowy kierunek rozwoju nowoczesnej architektury amer. - wiąże się to z udoskonaleniem stalowych konstrukcji szkieletowych, wynalezieniem windy (dom towarowy Carson, Pirie and Scott w Chicago proj. Sullivana, 1899-1904). 1. poł. XX w. to okres działalności jednego z najwybitniejszych architektów – F.L. Wrighta (biurowiec Larkin Building w Buffalo, domy mieszkalne tzw. preriowe, słynny Dom nad Wodospadem w Bear Run 1937-39, Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku). Na wschodzie USA dominowały wpływy eur., których przejawem był styl międzynarodowy (Savings Fund Society Building w Filadelfii G. Howe'a i W. Lescaze'a, Mc Graw Hill Building w Nowym Jorku R.M. Hooda). Znaczny rozwój architektury amer. nastąpił po II wojnie świat., co wiąże się z działalnością przybyłych z Europy wybitnych architektów jak W. Gropius, Mies van der Rohe, R. Neutra i M. Breuer. Wyróżnia się twórczość zespołu Skidmore, Owings i Merrill (Lever House w Nowym Jorku, United States Air Force Academy w Colorado Springs, John Hancock Tower w Chicago, Hirschorn Museum w Waszyngtonie). Ważny wkład do współczesnej architektury wniósł R.B. Fuller, twórca kopuł geodezyjnych o wielkich rozpiętościach. Dynamiczne, pełne ekspresji budowle tworzy E. Saarinen, łącząc znakomicie formę architektoniczną z konstrukcją (Trans-World Airlines Kennedy Terminal w Nowym Jorku, T.J. Watson Research Centre w Yorktown w stanie Nowy Jork, Dulles Airport w Waszyngtonie); wybitnymi indywidualnościami są Ph. Johnson, R. Rudolph, L. Kahn, M. Yamasaki, K. Roche, R. Venturi, P. Einsenmann, F. Gehry, M. Graves; z zagranicznych wybitnych architektów działają w USA m.in. M. Nowicki, I.M. Pei. W latach 60. narodził się w USA, a w latach 80. rozwinął ruch zw. postmodernizmem (Johnson, Graves, Venturi, Ch. Moore).
MALARSTWO: rozwija się od XVIII w., początkowo dominował portret (G. Stuart), tematyka hist. (B. West); w XIX w. doszły do głosu tendencje realistyczne, rozwinął się rodzimy pejzaż (T. Cole, artyści zgrupowani w Hudson River School); pod wpływem sztuki eur. pojawiły się tendencje klasycystyczne i romantyczne, malarstwo barbizończyków znalazło odbicie w obrazach G. Innesa i H.D. Martina. W 2. poł. XIX w. wyróżniają się: W. Homer, Th. Eakins, A.P. Ryder; w Europie działali amerykańscy impresjoniści: M. Cassat i J. McNeill Whistler. W XX w. USA stają się stopniowo jednym z gł. ośrodków sztuki światowej; przełomowym wydarzeniem była 1913 wystawa Armory Show, mająca na celu zapoznanie Amerykanów z nowoczesną sztuką eur., wystawa stała się (pomimo protestów i agresywnych reakcji części publiczności) punktem zwrotnym w dziejach sz.S.Z. Oprócz popularnego malarstwa realistycznego (E. Hopper, B. Shann, G. Wood, Ch. Burchfield) i przeciwstawiającego się tendencjom modernistycznym regionalizmu (lata 30., T.H. Benton, J.S. Curry) zaczęła się rozwijać abstrakcja, najpierw geometryczna (S. Mac Donald-Wright, M. Russel, A. Reinhardt), od ok. 1940 abstrakcja organiczna ( M. Rothko, A. Gorky, M. Tobey), a od 1942 jej odmiana – ekspresjonizm abstrakcyjny, zw. action painting, którego reprezentantami byli artyści zgrupowani przy galerii Art of This Century w Nowym Jorku, prowadzonej przez Peggy Guggenheim, tworzący tzw. Szkołę Nowojorską (J. Pollock, F. Kline, W. de Kooning, M. Rothko, C. Still, B.W. Tomlin, R. Motherwell). Swoich reprezentantów ma w USA op-art (R. Anuszkiewicz), tam narodził się w połowie lat 50. (niezależnie od Wielkiej Brytanii) pop-art (J. Johns, R. Rauschenberg, A. Warhol, R. Lichtenstein, J.A. Rosenquist, A. D’Arcangelo); ok. 1965 zrodził się w USA hiperrealizm, czerpiący tematy z amer. życia codziennego (R. Bechtle, D. Parrish, A. Leslie, Ch. Close, D. Eddy, M. Morley). W latach 60 pojawił się minimal art (B. Newman, E. Kelly, D. Judd); szeroko rozwinęła się sztuka konceptualna (J. Kossuth, J. Johns, M. Bochner, J. Gilbert-Rolfe). W latach 80. u niektórych artystów można zauważyć powrót do sztuki figuratywnej, narracyjnej, ich celem jest przywrócenie malarstwu ekspresji poprzez temat, treść i formę, tworzą np. metaforyczne, przetworzone krajobrazy, sceny rodzajowe lub fantastyczne, niekiedy zbliżone do surrealizmu (J. Garet, T. Winters, L. Chase, M. Morley). Wielu twórców wypowiada się poprzez performance i różne techniki mieszane (J. Borofsky, D. Salle).
RZEŹBA: amerykańska rzeźba rozwija się od XVIII w., choć początkowo nie posiada zbyt wysokiej rangi artyst.; w 2. poł. tego wieku wyodrębniły się 2 nurty: neoklasycystyczny (H. Powers) i realistyczny (W. Rush, A. Saint Gaudens). W XX w. w rzeźbie swoich przedstawicieli ma ekspresjonizm (G. Lachaise), kubizm (E. Nadelman), abstrakcjonizm (A. Calder tworzący swoje mobile, S. Lipton, T. Roszak, D. Smith – ekspresyjne kompozycje metalowe, M. Goeritz – monumentalne kompozycje przestrzenne (jednocześnie pionier minimal artu); surealizm (J. Metcalf); realistyczne rzeźby tworzy m.in. W. Zorach. Od lat 60. do rzeźby wkracza pop-art (G. Segal, E. Kienholz), hiperrealizm (D. Hanson, J. De Andrea – akty z polistyrenu), minimal art (C. André, S. Levitt, D. Judd, D. Flavin – kompozycje świetlówek dających białe lub kolorowe światło, R. Morris, R. Grosvenor, T. Smith - bliski jednocześnie ekspresjonizmowi abstrakcyjnemu); antropomorficzne, zbliżone do abstrakcji rzeźby tworzy (pochodząca z Francji) L. Bourgeois, pełne poezji kompozycje złożone z części maszyn i samochodów są dziełem R. Stankiewicza. Wielu artystów wypowiada się poprzez happeningi i performances (C. Oldenburg), instalacje (J.L. Byars, J. Borofsky – zestawia ze sobą komputerowe obrazy świetlne i pulsujące światłem, jak serce człowieka, rzeźby), environments (J. Turrel), asamblaże ( J. Chamberlain – kompozycje ze zmiażdżonego złomu i starych karoserii samochodowych, J. Johns, Marisol). W opozycji wobec nowatorskich tendencji pozostaje J. Shapiro (geometryczne formy z tradycyjnych materiałów rzeźbiarskich, motywy postaci ludzkiej). Sztukę ziemi (land art) reprezentują M. Heizer, R. Smithson, R. Morris, D. Oppenheim, J. Turrel.
EAMES Charles, ROGERS, TIFFANY, ROBERTS, RAUSCHENBERG, ANDRE Carl, ROSZAK, THORNTON, NOLAND, ROBBINS- STANÓW ZJEDNOCZONYCH AMERYKI MUZYKA PROFESJONALNA, pojawiła się w chwili,...
- STANÓW ZJEDNOCZONYCH AMERYKI FILM, pierwsze kroki pod koniec...
- AMERYKI PÓŁNOCNEJ MUZYKA, (muz. 2)