1. współczesny kierunek filozoficzny zapoczątkowany w poł. XIX w. przez S. Kierkegaarda, którego idee rozwinęli w XX w. zwł. M. Heidegger, J.P. Sartre i K. Jaspers; znaczny wpływ na e. wywarła także filozofia F. Nietzschego i fenomenologia E. Husserla (Heidegger był jego uczniem); centralnym punktem e. jest pojęcie egzystencji człowieka, rozumianej jako byt konkretny, pierwotny (wyprzedzający esencję), świadomy, żyjący z innymi; pierwotność egzystencji człowieka oznacza, że to nie natura człowieka determinuje jego życie, ale to bieg życia wyznacza naturę ludzką i podejmowane przez człowieka wybory; człowiek jest skazany na nieustanne podejmowanie decyzji, skazany na wolność (wg K. Jaspersa Wolność jest tożsama z egzystencją w czasowym istnieniu); konieczność podejmowania wyborów w połączeniu ze skończonym charakterem ludzkiego istnienia są przyczyną lęku związanego z egzystencją; ponieważ egzystencja człowieka - w odróżnieniu od bycia rzeczy, które jest byciem w sobie - jest wg e. byciem "dla siebie", to taka sytuacja nieuchronnie rodzi alienację człowieka w świecie (gdyż tylko jemu przysługuje tak rozumiana egzystencja) i pogłębia poczucie trwogi (zwł. lęku przed śmiercią), samotności, zagubienia i zagrożenia; e. jest kierunkiem niejednorodnym: z jednej strony można w nim wyróżnić nurt laicki, reprezentowany gł. przez M. Heideggera, J.P. Sartre'a, A. Camusa, M. Marleau-Ponty'ego; z drugiej nurt chrześcijański, którego najwybitniejszymi przedstawicielami są G. Marcel, P. Tillich, N. Bierdiajew, R. Bultmann i L. Szestow; e. wywarł znaczny wpływ na literaturę i sztukę XX w. oraz na styl życia i modę lat 40. i 50. (zwł. w środowiskach artystycznych i intelektualnych).
- egzystencjalizm, kierunek filoz. opisujący...
- egzystencjalizm w literaturze, u źródeł związany...
- antropocentryzm, (gr. anthropos = człowiek...